Η ανάγκη να μπουν όρια και να μάθει ένα παιδί τι σημαίνει "πειθαρχία" ή πολλές φορές η απελπισία που αισθάνονται οι γονείς όταν το παιδί τους παραφέρεται, τους ωθεί συχνά στην πιο παραδοσιακή μέθοδο αντιμετώπισης των μικρών «ταραξιών»: τις φωνές. Η στρατηγική φαίνεται αλάνθαστη. Και πράγματι, το παιδί σταματάει αμέσως ό,τι κάνει και υπακούει ή τουλάχιστον, έτσι φαίνεται. Είναι όμως έτσι;
Με ποιον τρόπο επηρεάζονται τα παιδιά όταν τους φωνάζουν οι γονείς;
Μαθαίνουν να τους φοβούνται
Οι γονείς είναι η μόνη νησίδα ασφάλειας και σιγουριάς που έχουν τα παιδιά μέσα σε έναν κόσμο που τους είναι εντελώς άγνωστος. Όταν τους φωνάζουν, ξαφνικά φαίνονται κι εκείνοι απειλητικοί. Εκτός από τον τόνο της φωνής, είναι και οι παραμορφωμένες εκφράσεις που συνοδεύουν την άνοδο των ντεσιμπέλ που ενισχύουν επιπλέον το αίσθημα του φόβου.
Δεν τους ακούνε πραγματικά
Αν είχατε ποτέ έναν εργοδότη ή προϊστάμενο που αντιμετώπιζε τα προβλήματα που προέκυπταν με φωνές, τότε θα θυμάστε πως στην πραγματικότητα δεν του δίνατε πολλή σημασία... Τα παιδιά κάνουν ακριβώς το ίδιο: Μπορεί να κοιτάζουν προσηλωμένα, όμως στην πραγματικότητα κάνουν υπομονή μέχρι να ηρεμήσετε.
Τους προκαλεί την αντίδραση Μάχης – Φυγής
Για να είμαστε πιο ακριβείς, αυτή η ενστικτώδης αντίδραση στην αίσθηση κινδύνου στην πραγματικότητα έχει τρία παρακλάδια:τη μάχη, τη φυγή και το «πάγωμα». Αυτό σημαίνει ότι όταν δέχονται τις φωνές, τα μικρά είτε αντιδρούν επίσης με φωνές, είτε τρέχουν μακριά, είτε μένουν να κοιτούν με ένα βλέμμα που μοιάζει απορημένο. Παράλληλα, ο εγκέφαλός τους πλημμυρίζει από χημικές ουσίες, οι οποίες δεν ευνοούν τη σωστή ανάπτυξή τους.
Δεν μαθαίνουν να πειθαρχούν μακροπρόθεσμα
Δεν φταίει μόνο το ότι δεν δίνουν σημασία στα λεγόμενα των γονιών, αλλά παράλληλα, χάνουν και την εμπιστοσύνη τους σε αυτούς. Που σημαίνει πως σε βάθος χρόνου, είναι πολύ δύσκολο να τα πείσουν μετά οι γονείς να ακολουθήσουν τις συμβουλές τους.
Μαθαίνουν να κάνουν το ίδιο
Αν στην αρχή ένα παιδί υπακούει χωρίς να αντιδρά, δε σημαίνει πως αυτό θα κρατήσει για πάντα. Μια τέτοια συμπεριφορά του δείχνει πως δεν γίνεται να λυθούν οι διαφωνίες και οι συγκρούσεις χωρίς ένταση. Αργά ή γρήγορα λοιπόν, θα χρησιμοποιεί και εκείνο την ίδια μέθοδο διαχείρισης κρίσεων, τόσο με τους φίλους του όσο και με τους γονείς του.
Όταν δεν γίνεται αλλιώς...
Ναι, κάποιες φορές οι φωνές είναι αναπόφευκτες και εξαιρετικά χρήσιμες. Για παράδειγμα, όταν το παιδί ετοιμάζεται να θέσει τον εαυτό του σε κίνδυνο, τότε η φωνή του γονιού θα λειτουργήσει σαν «σειρήνα» που θα του τραβήξει την προσοχή και θα το κάνει να σταματήσει. Ωστόσο, μόλις ο κίνδυνος υποχωρήσει, θα πρέπει να προσπαθήσετε να ανακτήσετε την ψυχραιμία σας και να του εξηγήσετε τι έκανε λάθος, κατεβάζοντας τους τόνους.
Όλοι οι γονείς φωνάζουν στα παιδιά τους και είναι απολύτως ανθρώπινο και αναμενόμενο. Το πραγματικό πρόβλημα ξεκινά όταν η συγκεκριμένη συμπεριφορά παγιώνεται και μετατρέπεται σε εύκολη λύση.
