Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που είχαν υψηλό δείκτη συναισθηματικής νοημοσύνης, ήταν εκείνα που στην διάρκεια της ενήλικης ζωής τους, ανέπτυξαν υγιείς και δυνατές σχέσεις, ήταν καλοί μαθητές και η ψυχική τους υγεία δεν είχε σημαντικές διαταραχές. Πώς μπορούμε, λοιπόν, ως γονείς, να ενισχύσουμε τη συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών μας, την ικανότητα, δηλαδή, του να εκφράζουν και να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους και παράλληλα να να σέβονται τα συναισθήματα των άλλων; Ακολουθούν 5 εύκολοι τρόποι (και ίσως αναγνωρίσετε ανάμεσά τους κάποιους που ήδη εφαρμόζετε από καιρό):
Αναπτύξτε τις δεξιότητές τους στην επίλυση προβλημάτων
Μέρος της διαδικασίας είναι να μάθετε στο παιδί σας τον τρόπο να λύνει μόνο του τα προβλήματα που προκύπτουν. Αφού σε κάθε κατάσταση τα συναισθήματα επισημανθούν και αντιμετωπιστούν, η επόμενη κίνηση είναι να του τονίσετε πόσο σημαντικό είναι το γεγονός να βρει τη λύση στο πρόβλημα του. Για παράδειγμα, αν τα παιδιά σας τσακώνονται γιατί το ένα δεν τον αφήνει το άλλο να διαβάσει ήσυχα ή να παίξει, βοηθήστε τα να εντοπίσουν τα ίδια 3 τρόπους για να λύσουν αυτό το πρόβλημα. Προσπαθήστε να ενεργήσετε ως προπονητής και όχι ως διαιτητής που ανά πάσα στιγμή δίνει λύσεις.
Δοκιμάστε ένα παιχνίδι εναλλαγής ρόλων
Όταν κάποιες καταστάσεις έχουν φτάσει σε δύσκολο σημείο και δεν ξέρετε τι άλλο να κάνετε, δοκιμάστε να παίξετε ένα παιχνίδι εναλλαγής ρόλων. Για παράδειγμα, στην περίπτωση που δυο αδέρφια μαλώνουν, μπορείτε να πείτε στο παιδί σας: "Φαντάσου να ήσουν η αδερφή σου και να άκουγες συνέχεια τη φράση σε μισώ, δεν σε θέλω για αδερφή, πώς θα ένιωθες;" ή να τους προτείνετε να αλλάξουν ρόλους μεταξύ τους τα αδέρφια για λίγα λεπτά και ο ένας να λέει ατάκες του άλλου. Με αυτόν το τρόπο, μπαίνοντας δηλαδή ο ένας στη θέση του άλλου, διαπιστώνει κανείς τις υπερβολές και τυχόν λάθη, και μέσω της ενσυναίσθησης, συγχωρεί, συνειδητοποιεί, ζητάει συγγνώμη...
Μιλήστε για τα συναισθήματα που μπορούν να δημιουργηθούν στην καθημερινότητα
Δεν χρειάζεται να μιλάτε για τα συναισθήματα των παιδιών και να τα αναλύετε, μόνο όταν προκύπτει μια ανάγκη ή ένα πρόβλημα μέσα στην καθημερινότητα. Το σημαντικό για να μάθουν και να αναγνωρίζουν όλα τα συναισθήματα και στην συνέχεια να είναι σε θέση να τα διαχειρίζονται είναι να παίρνουν "μαθήματα συναισθηματικής νοημοσύνης" σε κάθε ευκαιρία και ώρα της ημέρας. Για παράδειγμα, αν μια μέρα πάτε μια βόλτα στο δάσος, είναι μια καλή ευκαιρία να κάνετε κάποιες ερωτήσεις μετά, όπως "τι σου άρεσε ποιο πολύ από την βόλτα μας στη φύση;", " πώς ένιωθες;", "θα ήθελες να το ξανακάνουμε;" Και αν ναι, γιατί;". Αυτή η εξάσκηση μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να εκτιμήσουν τις μικρές στιγμές και να αναγνωρίσουν και άλλα συναισθήματα που δεν ήξεραν μέχρι εκείνη τη στιγμή πώς να τα εκφράσουν.
Διαβάστε μαζί βιβλία
Όλοι γνωρίζουμε καλά πόσο σημαντική είναι η ανάγνωση των βιβλίων, όχι μόνο για να εμπλουτίσει κανείς το λεξιλόγιό του και να ανακαλύψει νέους τρόπους σκέψης, αλλά και για να κατανοήσει τα συναισθήματα που προκύπτουν σε διαφορετικές καταστάσεις. Τα βιβλία είναι η καλύτερη αφορμή για να ξεκινήσετε σημαντικές συζητήσεις, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν το παιδί σας να ανοιχτεί και να μοιραστεί μαζί σας σκέψεις και συναισθήματα. Προσπαθήστε στο τέλος κάθε βιβλίου ή παραμυθιού να τους κάνετε ερωτήσεις όπως: "Τι αισθάνθηκε στο τέλος ο ήρωας του παραμυθιού;", "εσύ τι θα έκανες στην θέση του;" κτλ. Με αυτόν τον τρόπο, το παιδί θα μπει στη θέση κάποιου άλλου και θα ανακαλύψει νέους τρόπους για να αντιμετωπίζει τις καταστάσεις.
Αναπτύξτε την ενσυναίσθηση
Όταν το παιδί σας είναι αναστατωμένο και δεν ξέρει πώς να ηρεμήσει, καλό θα ήταν να μην δημιουργήστε περισσότερα αρνητικά συναισθήματα κρίνοντας την συμπεριφορά του ή κάνοντας σχόλια που δεν θα βοηθήσουν πουθενά. Μια καλή προσέγγιση είναι να προσπαθήσετε να μπείτε στη θέση του – ακόμα και αν στην πραγματικότητα δεν καταλαβαίνετε τον πραγματικό λόγο που είναι τόσο εκνευρισμένο. Για παράδειγμα φράσεις όπως "Και εγώ νιώθω αναστατωμένη, όταν δεν κάνω αυτό που θέλω" ή "Είναι μερικές φορές τόσο δύσκολο να δουλεύω, όταν είμαι αναστατωμένη και δεν νιώθω καλά", μπορούν να βοηθήσουν το παιδί να ηρεμήσει, να καταλάβει τι αισθάνεται και να νιώσει πιο κοντά σας, αφού με την συζήτηση και την συμπεριφορά σας θα του έχετε δείξει ότι το καταλαβαίνετε και ότι είστε πραγματικά κοντά του.
Βοοm tip: Και μην ξεχνάτε! Τα παιδιά είναι πάντα ανοιχτά στο να αναπτύξουν τη συναισθηματική τους νοημοσύνη, αρκεί να έχουν γύρω τους ενήλικες οι οποίοι θα τους διδάξουν τους τρόπους...