Σύμφωνα με τις πρόσφατες ανακοινώσεις, οι πρώτοι μαθητές επιστρέφουν στις τάξεις στις 11 Μαΐου, ενώ τα νηπιαγωγεία και τα Δημοτικά παραμένουν κλειστά, με το ενδεχόμενο να επανεξεταστεί το ζήτημα και να ανοίξουν την 1η Ιουνίου, μόνο σε περίπτωση που η πορεία της πανδημίας είναι καθοδική. Ποια είναι όμως τα μέχρι τώρα δεδομένα, ποιες ανησυχίες εκφράζουν οι ειδικοί και τι έγινε στις άλλες χώρες που ξεκίνησαν να δέχονται τους μικρότερους μαθητές στις τάξεις;

Ποιος είναι τελικά ο ρόλος των παιδιών στη μετάδοση του ιού;
Με δεδομένο το κλείσιμο των σχολείων και το γενικό lockdown που επικράτησε στις περισσότερες χώρες, σε συνδυασμό με το ότι δεν έχουν γίνει τεστ στην πλειοψηφία του πληθυσμού, η επιστημονική κοινότητα δεν έχει ακόμα στη διάθεσή της όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την εξαγωγή απόλυτα ασφαλών συμπερασμάτων. Παρ'όλα αυτά συγκλίνει στο ότι τα παιδιά κινδυνεύουν λιγότερο από το να κολλήσουν και να μεταδώσουν τον κορωνοϊό, ενώ όταν νοσούν, τα συμπτώματα είναι πιο ήπια από ότι στους ενήλικες. Επίσης, δεν είναι λίγες οι μελέτες που υποστηρίζουν πως τα παιδιά δεν θεωρούνται φορείς υπερμετάδοσης, (ενδεχόμενο για το οποίο είχαν διατυπωθεί ανησυχίες στην αρχή) και σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα, δεν έχει καταγραφεί περίπτωση παιδιού ηλικίας κάτω από 10 ετών που να έχει μεταδώσει τον ιό σε κάποιον άλλο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, οι έρευνες του Ολλανδικού Εθνικού Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας και Περιβάλλοντος (RIVM) που μελετώντας πώς ο ιός εξαπλώθηκε σε 54 οικογένειες, δεν εντόπισε ούτε μία από αυτές στην οποία το παιδί νόσησε πρώτο και κόλλησε τους άλλους. Εξίσου χαρακτηριστική είναι και η περίπτωση του εννιάχρονου αγοριού από τη Βρετανία που κόλλησε τον ιό τον Ιανουάριο, πέρασε τη νόσο με ελαφρά συμπτώματα, διαγνώστηκε με κορωνοϊό αφού είχε επιστρέψει στο σχολείο, ενώ δεν τον είχε μεταδώσει ούτε στους συμμαθητές του, ούτε σε καμία από τις 72 επαφές του που ιχνηλατήθηκαν αλλά ούτε και στα δύο αδέρφια του. Επιπλέον, τα μέχρι τώρα στατιστικά στοιχεία επιβεβαιώνουν πως τα μικρά παιδιά έχουν μηδαμινές πιθανότητες να αρρωστήσουν σοβαρά από Covid-19.

Από την άλλη, πολλοί είναι οι επιστήμονες που εκφράζουν έντονους προβληματισμούς. Ανάμεσά τους, ο Ιταλός επιδημιολόγος Μάρκο Ατζέλι , σύμφωνα με τον οποίο, “τα παιδιά έχουν περίπου το ένα τρίτο της πιθανότητας να μολυνθούν σε σχέση με τους ενήλικες, αλλά έχουν επίσης περίπου τριπλάσιες επαφές από τους μεγάλους, οπότε υπάρχει φόβος για επιτάχυνση της μετάδοσης του ιού μετά το άνοιγμα των σχολείων.” Επιπλέον, μετά από μελέτη που έγινε στην Κίνα σε δείγμα 391 κρουσμάτων και σχεδόν 1.300 επαφών τους, διαπιστώθηκε πως τα παιδιά είναι σχεδόν εξίσου πιθανό με τους μεγάλους να μολυνθούν.

Το βέβαιο είναι πως τώρα, με το σταδιακό άνοιγμα των σχολείων και την έξοδο από το lock down θα γίνουν εντατικές έρευνες και τεστ που θα οδηγήσουν σε πιο σίγουρα αποτελέσματα. Πολλές είναι μάλιστα οι συντονισμένες έρευνες που προγραμματίζονται σε αυτή την κατεύθυνση, μεταξύ των οποίων και η μελέτη των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας των ΗΠΑ, με επικεφαλής την καθηγήτρια Τίνα Χάρτερτ (Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Βάντερμπιλτ), που θα παρακολουθεί για ένα εξάμηνο 2.000 οικογένειες (συνολικά 6.000 άτομα).

Ωστόσο, τα νέα μέτρα ασφαλείας που έχουν λάβει χώρες που έκαναν την αρχή και επέτρεψαν την επιστροφή των μικρών μαθητών στα σχολεία, είναι ενδεικτικά για τις νέες συνθήκες που θα επικρατούν από τώρα και στο εξής. Η Νορβηγία για παράδειγμα, έχει λάβει τα εξής μέτρα στους παιδικούς σταθμούς:
- Απαγορεύτηκε να φέρνουν τα παιδιά παιχνίδια από το σπίτι.
- Εγκαταστάθηκαν νέες ειδικές υποδομές για το πλύσιμο των χεριών στον εξωτερικό χώρο.
- Έχουν οριστεί συγκεκριμένες ώρες σε κάθε μαθητή για την είσοδο και την έξοδό του.
- Οι γονείς δεν επιτρέπεται να εισέλθουν στον χώρο του σχολείου.
- Από τη στιγμή που τα παιδιά εισέρχονται στο σχολείο, πρέπει να περάσουν την ημέρα τους με το ίδιο μικρό γκρουπ των 3 ή 6 ατόμων ανάλογα με την ηλικία τους.
- Οι επιφάνειες και τα παιχνίδια καθαρίζονται 2 φορές τη μέρα.
- Υπάρχει ακόμα και ειδικός χώρος στον οποίο μπορεί να πάει ένα παιδί αν θέλει να βήξει.
- Σύμφωνα με τις αρχές της Νορβηγίας κάθε παιδί πρέπει να βρίσκεται ανά 6 τμ, να τηρείται η απόσταση των 2 μέτρων ανάμεσα στα θρανία και το προσωπικό να επιτηρεί για το συχνό πλύσιμο των χεριών αλλά και την απολύμανση όλων των επιφανειών του σχολείου.
Παράλληλα οι εκπαιδευτικοί υπογραμμίζουν τη σημασία της digital επικοινωνίας με τους γονείς των παιδιών κατά τη διάρκεια του lockdown, που τους βοήθησε να προετοιμάσουν τα παιδιά για την επιστροφή στο σχολείο και το τι να περιμένουν. Στη Δανία αντίστοιχα, η πρωθυπουργός της χώρας υπερασπίστηκε την απόφαση της κυβέρνησης για επιστροφή των μαθητών στα σχολεία, με δεδομένο τις συστάσεις των αρχών υγείας, λέγοντας πως με αυτόν τον τρόπο οι γονείς θα μπορέσουν να γυρίσουν στις δουλειές τους και να γίνει επανεκκίνηση της οικονομίας. Φυσικά δεν έχουν λείψει οι αντιδράσεις, αφού δεν ήταν λίγοι οι γονείς που κράτησαν αρνητική στάση στην απόφαση των κυβερνήσεων να ανοίξουν τις πόρτες των σχολείων, με αποτέλεσμα να μην στείλουν τα παιδιά τους πίσω στο σχολείο αλλά και να συσπειρωθούν σε μια σελίδα στο facebook που ονομάζεται "Το παιδί μου δεν θα γίνει πειραματόζωο για τον κορωνοϊό".

Στην Κίνα πάλι, μετά το μεγάλο διάστημα των 3 μηνών που τα σχολεία έμειναν κλειστά, τα παιδιά επέστρεψαν στις τάξεις, ενώ οι παιδικοί σταθμοί πρόκειται να ανοίξουν στις 6 Μαΐου. Στα μικρότερα παιδιά, που θα δυσκολευτούν σε σχέση με τα μεγαλύτερα να κρατήσουν τις αποστάσεις, δόθηκε η εντολή να φορούν αυτοσχέδια "καπέλα", τα οποία έφτιαξαν στο σπίτι και θα τους βοηθήσουν να κρατήσουν την απόσταση ενός μέτρου από κάθε συμμαθητή τους. Τα περισσότερα χρησιμοποίησαν χαρτόνια για να τα κατασκευάσουν, ενώ άλλα πρόσθεσαν και μπαλόνια! Υποχρεωτική επίσης είναι η μάσκα μιας χρήσης, ενώ σε τακτικά διαστήματα μέσα στην ημέρα θα εξετάζεται η θερμοκρασία τους.
Σε κάθε περίπτωση, η επιστροφή στα σχολεία που θα γίνει αργά ή γρήγορα παντού, όπως και η επιστροφή στην κανονικότητα χρειάζεται προσοχή. Γι' αυτό και πρέπει να πραγματοποιηθεί σταδιακά, αφού έχει γίνει σωστή προετοιμασία από το σπίτι, και τηρώντας με συνέπεια τα μέτρα ατομικής προστασίας.
Με πληροφορίες από: The Guardian, Metro News, ΑΠΕ - ΜΠΕ