Η Ιωάννα πριν από δύο χρόνια έκανε άμβλωση.
Μια άμβλωση που κλήθηκε εκείνη να "επιλέξει" απαντώντας στο τεράστιο ηθικό δίλημμα μιας μέλλουσας μαμάς για το αν θέλει -και μπορεί- να φέρει στον κόσμο ένα παιδί, ενώ εις γνώσιν της το παιδάκι αυτό θα γεννηθεί με σοβαρό σύνδρομο, λόγω χρωμοσωμικής ανωμαλίας.
Με την Ιωάννα, για να το πιάσω από την αρχή, είμαστε φίλες πολλά χρόνια. Είναι ένα κορίτσι που έχει μεγαλώσει σε μία οικογένεια πλημμυρισμένη στην αγάπη και τη ζεστασιά. Όταν έζησε την απώλεια του μωρού της, κλαίγαμε κι εμείς μαζί της. Ακόμα θυμάμαι εκείνο το τηλεφώνημα που μου είπε όσα είχαν -τόσο ξαφνικά- συμβεί.
Την κάλεσα σήμερα γιατί θεώρησα πως είναι ο πιο κατάλληλος άνθρωπος για να τοποθετηθεί για όσα λέγονται και συμβαίνουν αυτές τις ημέρες γύρω από το θέμα των αμβλώσεων.
Η Ιωάννα πριν από δύο χρόνια έκανε άμβλωση και η ιστορία της έχει ως εξής: ήταν έγκυος στις 21 εβδομάδες όταν έπειτα από την εξέταση Nipt φάνηκε πως το μωρό της είχε ένα πολύ σπάνιο σύνδρομο.
"Μυρτώ" μου λέει "όταν ήμουν μικρή και με ρωτούσαν τι θέλω να γίνω όταν μεγαλώσω, ξέρεις τι απαντούσα;
Μαμά.
Πάντα ήθελα να γίνω μαμά",
μου λέει και ξέρω πως η κουβέντα μας θα είναι βαριά αλλά απόλυτα αληθινή. Και το έχω ανάγκη όλο αυτό.
"Ακόμα το λέω και ακόμα το ονειρεύομαι" συμπληρώνει, "για μένα η έννοια της οικογένεια έχει ρίζες μέσα βαθιά στον πυρήνα μου".
Η Ιωάννα δεν έχει άλλο παιδί. Και αυτό κάνει την απόφασή της ακόμα πιο οδυνηρή. "Έπρεπε να σκεφτώ έξω από εμένα. Για ένα ανθρωπάκι που δεν έχω γνωρίσει καν, μόνο πρωτοαισθανθεί στην κοιλίτσα μου, και όταν η κοινωνία στην οποία ζούμε είναι δύσκολη ούτως ή άλλως, πώς εγώ θα έφερνα στην κοινωνία αυτή ένα παιδί με σοβαρό πρόβλημα υγείας;". Έχει τόσο δίκιο. Την ακούω σιωπηλά και παίρνω ανάσες γιατί ζω ξανά την ιστορία της. "Ξέρεις πώς αισθάνεται μια νέα γυναίκα που ετοιμάζεται να γίνει πρώτη φορά μάνα όταν ακούει τον γιατρό της να της λέει πως το μωρό της έχει ένα σπάνιο σύνδρομο; Κλήθηκα να πάρω αποφάσεις. Έπρεπε να βάλω στην άκρη τον -ας τον ονομάσουμε-μητρικό μου εγωισμό και αποφάσισα να τερματίσω την κύησή μου για να μην ταλαιπωρήσω αρχικά το παιδί μου και στη συνέχεια όλον τον υπόλοιπο περίγυρό μου, την οικογένειά μου". Θέλω να της κάνω ένα σωρό ερωτήσεις αλλά στέκομαι βουβή και την αφήνω να συνεχίσει. Γιατί ξέρω πως με όσα θα μου πει θα βοηθήσει χιλιάδες γυναίκες που καλούνται κάθε χρόνο να πάρουν αυτή την απόφαση.
"Εκείνη την ημέρα ήταν η χειρότερη ημέρα της ζωής μου. Όταν έφτασα στο νοσοκομείο με τον τότε σύντροφό μου, ένιωσα ότι μπαίνω στην αίθουσα τοκετού σαν το πρόβατο στη σφαγή. Έπρεπε να πραγματοποιήσω κάτι που δεν πίστευα ποτέ ότι θα συμβεί σε εμένα. Θυμάμαι έλεγα στον γιατρό να με κοιμίσει να μην θυμάμαι τίποτα, και εκείνος προσπαθούσε να μου εξηγήσει τα ανεξήγητα για μένα τότε, λόγια. Έχω έναν υπέροχο γιατρό που είναι πάνω από όλα άνθρωπος. Ο κ. Πάνος Αντσακλής μόλις μάθαμε ότι το μωρό έχει κάποιο σύνδρομο, μου ζήτησε και κάναμε άμεσα παρακέντηση και η διαδικασία ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε γρήγορα ώστε να μην ταλαιπωρηθώ ούτε εγώ ούτε το μωρό. Και εδώ θέλω να πω πόσο μεγάλη σημασία και ρόλο παίζει ο σύντροφος. Γιατί είναι αλλιώς να έχεις υποστήριξη και αλλιώς να νιώθεις ότι ανεβαίνεις αυτό το βουνό μόνη σου. Η γέννα κράτησε 20 ώρες, γιατί το σώμα μου δεν ήταν έτοιμο για αυτή τη διαδικασία και έπρεπε να γεννήσω φυσιολογικά. Ο γιατρός μου έμεινε μαζί μου 20 ολόκληρες ώρες. Και εκείνος και η μαία μου. Μέσα σε όλο μου τον πόνο, αυτό ήταν ένα μεγάλο μαξιλάρι ασφαλείας. Έκαναν ό,τι καλύτερο μπορούσαν για την υγεία μου και το μέλλον μου".
Τι απαντά στον Άρη Σερβετάλη; "Συγγνώμη κ. Σερβετάλη, αλλά δεν έχετε μήτρα, πώς θα πάρετε μια απόφαση για εμένα. Δεν έχει κανένας δικαίωμα να ασκεί δύναμη στη δική μου απόφαση, για τη δική μου ζωή και το δικό μου σώμα". Πόσο πολύ συμφωνώ μαζί της. Πόσο πάρα πολύ.
"Ανεξάρτητα από τη βιολογία, τις ορμόνες, τον σύντροφο, την οικογένεια, το πιο σημαντικό είναι το ηθικό δίλημμα στο οποίο καλείται να απαντήσει μια γυναίκα ως άτομο, ως μέλλουσα μάνα όταν βρίσκεται μπροστά σε αυτό το τεράστιο δίλημμα», μου εξηγεί και την καταλαβαίνω. Ή τουλάχιστον προσπαθώ. "Η απόφαση για την άμβλωση είναι απόλυτα προσωπική υπόθεση για το ζευγάρι. Μπορεί μια γυναίκα να επιθυμεί να προχωρήσει ή όχι. Το ζήτημα είναι τι αντέχει και τι μπορεί να διαχειριστεί κάθε γυναίκα. Για εμένα όμως μπορώ να μιλήσω. Για εμένα και τη ζωή του δικού μου παιδιού".
Η Ιωάννα είναι Αμερικανίδα υπήκοος και σκέφτομαι πως αν ζούσε στην Αμερική, δεν θα είχε καν το δικαίωμα να επιλέξει. "Σκέφτομαι πόσο διαφορετική θα ήταν η ζωή μου, η ζωή του παιδιού μου αλλά και της οικογένειάς μου αν ζούσα στις ΗΠΑ, ενδεχομένως θα έπρεπε να ταξιδέψω σε κάποια άλλη πολιτεία για όλη τη διαδικασία" μου λέει και επιμένει στην αρχική της τοποθέτηση. "Καταλήγω στο ηθικό δίλημμα και την ευθύνη μιας μέλλουσας μητέρας. Αυτό θέλω να κρατήσουμε. Ένας άντρας δεν μπορεί ΠΟΤΕ να ξέρει το ηθικό δίλημμα μιας μελλοντικής μητέρας. Δεν μπορείς να κρίνεις έτσι απλά ένα τόσο σοβαρό θέμα. Βέβαια στην δική μου περίπτωση, η απόφαση πάρθηκε και από τους δυο μας. Όταν ακούς τον χτύπο της καρδιάς του μωρού σου, όταν το νιώθεις χαϊδεύοντας την κοιλιά σου και ξαφνικά καλείσαι να πάρεις μια τέτοια απόφαση, είναι μια ασήκωτη ευθύνη, το κουβαλάς μέχρι να κλείσεις τα δικά σου μάτια. Όμως επιμένω πως είναι στο χέρι της κάθε γυναίκας να αποφασίσει αν θέλει, πότε θέλει και πώς θέλει να γίνει μάνα. Αν μιλάμε δε, για μονογονεϊκές οικογένειες θα πρέπει να το σκεφτεί και να αποφασίσει εντελώς μόνη της, κάτι που κάνει τα πράγματα ακόμα πιο οδυνηρά".
Η ιστορία της Ιωάννας είναι για εμένα μια ιστορία δύναμης. Η ίδια πάντα καταφέρνει μέσα από το δύσκολο να βρει το όμορφο, μέσα από την αναποδιά να αναδείξει τη δύναμη και την αλλαγή. Δεν ξέρω πώς το κάνει και τη θαυμάζω βαθιά για αυτό. "Ο πόνος υπάρχει για πάντα" μου λέει, "Και σιγά σιγά, μαθαίνεις να ζεις με αυτό".
Κανένα παιδί δεν αντικαθιστά κανένα άλλο.
Ένα κομμάτι της ψυχής σου φεύγει για πάντα μαζί του.
Όταν βγήκα από το νοσοκομείο, ένιωθα ένα τεράστιο κενό, σκεφτόμουν τι μάνα είμαι, τι κάρμα έχω. Όμως πήρα την απόφασή μου και ξέρω πως έκανα το σωστό", μου εξηγεί και εγώ δεν ξέρω αν πρέπει να συμφωνήσω ή απλά να σιωπήσω μπροστά στο μεγαλείο μιας γυναίκας που ονειρεύεται να γίνει μάνα αλλά αποφασίζει να μην φέρει στον κόσμο ένα μωρό που ξέρει a priori ότι θα ταλαιπωρηθεί στην σημερινή κοινωνία.
Κλείνουμε το τηλέφωνο και θέλω να ξεσπάσω σε κλάματα. Για κάθε μωρό που έρχεται στον κόσμο με κάποιο πρόβλημα αλλά και για κάθε μέλλουσα μαμά που καλείται να πάρει μια δύσκολη απόφαση.
Μαμάδες εκεί έξω που λαμβάνετε αποφάσεις με αίσθημα ευθύνης, σας αγαπάμε.
Είστε σπουδαίες.
