Είναι δύσκολο, είναι δυσάρεστο, είναι αγχωτικό και κάποιες φορές είναι και επικίνδυνο. Το ξέρουμε. Το έχουμε ζήσει όλοι οι γονείς που έχουμε δύο (ή περισσότερα) παιδιά και σας καταλαβαίνουμε. Αυτό το άρθρο της στήλης «Είμαι η μάνα που…» έχει σκοπό να σας ηρεμήσει και κυρίως να απενοχοποιήσει τις καταστάσεις που λαμβάνουν χώρα στο σπίτι σας, και γνωρίζουμε καλά πως μόνο ευχάριστες δεν είναι. Για να ξεκινήσουμε σωστά όμως, πριν αρχίσετε να διαβάζετε αυτό το άρθρο, επαναλάβετε μαζί μου 10 φορές αργά και σταθερά:
«Η ζήλια ανάμεσα στα αδέρφια είναι φυσιολογική».
Η ζήλια ανήκει στο φάσμα των συναισθημάτων και είναι… άκρως φυσιολογική, αναμενόμενη και απολύτως απαραίτητη, όπως είναι η χαρά, η λύπη, ο φόβος, ο ενθουσιασμός, η ανυπομονησία και όλα όσα αισθανόμαστε εμείς οι άνθρωποι.
Επομένως, το #Βήμα 1ο για να αντιμετωπίσετε τις κρίσεις ζήλιας είναι να τις αποδεχτείτε ως μέρος της φυσιολογικής εξέλιξης των παιδιών σας. Σκεφτείτε πως, αν τα παιδιά σας δεν «ζηλεύουν» το ένα το άλλο, τότε είναι που ίσως θα πρέπει να ανησυχήσετε, καθώς αυτό σημαίνει πως ενδεχομένως έχουν καταφέρει να εγκλωβίσουν το συναίσθημά τους, κάτι που μεγαλώνοντας πιθανόν να δημιουργήσει άλλες καταστάσεις.
Τι να κάνετε λοιπόν σήμερα το απόγευμα που, για χιλιοστή φορά, τα παιδιά σας θα τσακωθούν επειδή το ένα «ζήλεψε» κάτι που έκανε το άλλο και, πριν καλά καλά το καταλάβετε, στο σπίτι σας θα έχει ξεσπάσει ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος;
• Αρχικά, βεβαιωθείτε πως κανένα παιδί σας δεν κινδυνεύει. Εξηγήστε (όχι την ώρα της κρίσης, αλλά αρκετές φορές πριν και σε ανύποπτες στιγμές) πως το μόνο πράγμα που απαγορεύεται ρητά στο σπίτι σας είναι η άσκηση οποιασδήποτε μορφής βίας (σωματικής, λεκτικής ή ψυχολογικής).
• Εμπιστευθείτε τα παιδιά σας, όσο μικρά κι αν είναι, για την επίλυση των διαφορών τους. Ο ρόλος του διαιτητή ή, ακόμα χειρότερα, του δικαστή θα σας επιφορτίσει με ένα εξοντωτικό έργο που, κατά κανόνα, δεν φέρνει και κανένα αποτέλεσμα.
• Αν νιώθετε πως η κατάσταση ξεφεύγει, αποπροσανατολίστε τον τσακωμό, δίνοντας μια ευκαιρία/ιδέα για κάτι ευχάριστο: «Μήπως να τα αφήσουμε τώρα αυτά και να παίξουμε λίγο μπάλα;».
• Αποφύγετε -ακόμα κι όταν τα πράγματα είναι ρόδινα- να κάνετε οποιαδήποτε σύγκριση ανάμεσα στα παιδιά σας, ακόμα κι αν μιλάμε για χαρακτηρισμούς με θετικό πρόσημο. Φυσικά, οι λέξεις-ταμπέλες είναι off-the-table, και αυτό το γνωρίζετε καλά.
• Παρατηρήστε για λίγο τον εαυτό σας «απέξω». Μήπως είστε πολύ απαιτητική με το μεγαλύτερο παιδί σας; Μήπως σε ένα από τα παιδιά σας αναγνωρίζετε περισσότερα δικά σας χαρακτηριστικά και έχετε ταυτιστεί μαζί του ενώ με το άλλο έχετε απόσταση; Μήπως αφιερώνετε ασυναίσθητα περισσότερο χρόνο σε ένα από τα παιδιά σας;
• Προσοχή! Μην αναφέρετε τη λέξη «ζήλια» στα παιδιά σας. Είναι κι αυτή μια «σκληρή ταμπέλα». Εξηγήστε τους πως όσα νιώθουν είναι φυσιολογικά. Φράσεις όπως «είναι φυσιολογικό να αισθάνεσαι έτσι, σε καταλαβαίνω, αντιλαμβάνομαι πώς νιώθεις» θα ηρεμήσουν το παιδάκι σας.
• Δώστε τους χρόνο. Ειδικά το μεγαλύτερο παιδάκι θέλει χρόνο (ίσως και χρόνια ολόκληρα) για να αποδεχτεί την άφιξη του νέου μέλους. Τι είπαμε; Όλα είναι φυσιολογικά!
Και για το τέλος, μην παραλείπετε να υπενθυμίζετε στα παιδιά σας πόσο μοναδικά είναι. Να τα αγκαλιάζετε, να τα αποδέχεστε και προσπαθήστε, όσο αυτό είναι εφικτό, να περνάτε χρόνο και με το κάθε σας παιδί ξεχωριστά. Αφήστε τα να εκφραστούν ελεύθερα το ένα για το άλλο, ακόμα κι αν όσα ειπωθούν φαντάζουν βαριά στα δικά σας αυτιά. Είναι όμως τα συναισθήματά τους και πρέπει να εξωτερικευθούν. Το σταθερό μήνυμα παραμένει ένα: «δεν χτυπάμε», όλα τα άλλα είναι μέρος της εξέλιξής τους και, στην περίπτωση που δεν το είπα αρκετές φορές, είναι φυσιολογικά. Συμβαίνουν και στο διπλανό σας σπίτι και θα συνεχίσουν να συμβαίνουν όσο υπάρχουν αδέρφια στη γη.
Πάω κι εγώ τώρα στο σπίτι να πω στον Οδυσσέα και στην Ιριάνα την ιστοριούλα πως στις φλέβες τους τρέχει ακριβώς το ίδιο αίμα και είναι οι μόνοι άνθρωποι στον κόσμο που έχουν Ι Δ Ι Ο αίμα. Το λέω προς το παρόν χωρίς αποτέλεσμα, αλλά στο μέλλον μπορεί και να πιάσει… Ποτέ δεν ξέρεις!
Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο 13ο τεύχος του BOOM, που μπορείτε να διαβάσετε online πατώντας στο εξώφυλλο!
