«Ρε Μυρτώ, τον ξέρεις τον Κ., δεν είναι σαν τον Μπίθα, το παιδί το μεγαλώνω μόνη μου» μου έγραψε στο μήνυμά της η φίλη μου η Γ., και για πρώτη φορά χρησιμοποίησε τον όρο «Married Single Mom» (MSM). Γνωρίζοντας πολλούς «Κ.» και πολλές «Γ.», που μεγαλώνουν μόνες τους τα παιδιά τους κάνοντας τεράστιες θυσίες, ενώ είναι παντρεμένες και το βράδυ κοιμούνται στο ίδιο κρεβάτι με τον άντρα τους, αποφάσισα, με κάθε επιφύλαξη, να γράψω αυτό το άρθρο.
Ένα άρθρο αφιερωμένο εξαιρετικά στις παντρεμένες, αλλά ταυτόχρονα single μαμάδες! Όλες αυτές τις σούπερ ηρωίδες που ζουν ανάμεσά μας.
Σας καλωσορίζω στον κόσμο της married single mom, μιας γυναίκας που ζει με τον σύζυγό της, αλλά καταλήγει να σηκώνει μόνη της το 99,9% της οικογενειακής καθημερινότητας. Το υπόλοιπο 0,1% είναι όταν ο σύζυγος «κρατάει το παιδί» για να μπορέσει εκείνη να πάει τουαλέτα. Τι σημαίνει married single mom; Είναι ο όρος που περιγράφει τις γυναίκες που είναι παντρεμένες ή βρίσκονται σε μακροχρόνια σχέση, αλλά λειτουργούν ως single moms όσον αφορά την ανατροφή των παιδιών, τις δουλειές του σπιτιού και τις υποχρεώσεις του νοικοκυριού. Η διαφορά με τις χωρισμένες; Δεν έχουν το νομικό δικαίωμα να διαλέγουν ποια μέρα θα βλέπει ο μπαμπάς το παιδί – γιατί… μένουν στο ίδιο σπίτι, και έτσι, 7 ημέρες την εβδομάδα, 30 ημέρες τον μήνα, 365 ημέρες τον χρόνο, την απόλυτη ευθύνη του παιδιού την έχουν εκείνες.
Πάμε να δούμε λίγο τι λένε οι έρευνες παγκοσμίως: Το 70% των γυναικών δηλώνουν ότι επωμίζονται το μεγαλύτερο φορτίο των οικιακών υποχρεώσεων, ακόμα κι όταν εργάζονται το ίδιο με τον σύντροφό τους (Pew Research Center, 2023). Από την άλλη, μόλις το 7% των ανδρών δηλώνουν ότι νιώθουν «υπερφορτωμένοι» από τα γονεϊκά καθήκοντα.
Γιατί οι married single moms «εξαπλώνονται» επικίνδυνα; Η MSM δεν είναι αποτέλεσμα κακής τύχης. Είναι αποτέλεσμα των κοινωνικών προσδοκιών, των ανισοτήτων μεταξύ των φύλων και της παρανόησης ότι ο άνδρας «βοηθάει» στο σπίτι, ενώ η γυναίκα απλώς το έχει στο «job description» της.
«Δεν είναι babysitting όταν το κάνεις για το δικό σου παιδί, K. Aυτό είναι γονεϊκότητα».
Πραγματικές μαρτυρίες από MSM που ζουν ανάμεσά μας
«Oι γιοι μας είναι 10 και 8 ετών και αυτά τα 10 χρόνια ο μπαμπάς τους δεν έχει ασχοληθεί ούτε μία φορά με το φαγητό τους. Ούτε ένα πρωινό, ένα μεσημεριανό ή έστω κάποιο βραδινό. Ποτέ. Δεν ξέρω αν πρέπει να βάλω τα κλάματα ή να καλέσω την Πρόνοια». Μ., 35 ετών
«Είπε σε μια παρέα πως τα τρία μας παιδιά κοιμούνται από μωρά συνεχόμενα 8ωρα. Εν τω μεταξύ, κανένα από τα τρία δεν είχε κάνει συνεχόμενο τρίωρο τα πρώτα χρόνια. Προφανώς και δεν είχε ακούσει κανένα από αυτά τα εκατοντάδες βράδια το κλάμα τους. Τον ρώτησα τι παίρνει πριν κοιμηθεί για να το πάρω κι εγώ, και παρεξηγήθηκε». Α., 42 ετών
«Είχα τραγική ημικρανία και του ζήτησα να ετοιμάσει τα παιδιά για το σχολείο. Τα έντυσε με τα αγαπημένα τους ρούχα και τα συνόδευσε περήφανος ως το σχολικό. Μόνο που στο σχολείο μας, τα παιδιά φορούν στολές. Μάλλον δεν το είχε παρατηρήσει, άσχετα αν η μεγάλη μας κόρη πάει ΣΤ′ Δημοτικού». Ε., 39 ετών
Married single mom – Ας τη γνωρίσουμε καλύτερα
Η MSM είναι ένα είδος μοναδικό στον πλανήτη. Ξέρει πότε λήγει το γάλα, πότε πρέπει να γίνει το επόμενο εμβόλιο του παιδιού της, έχει λίστα με τα πάρτι που έρχονται, παίρνει εκείνη τα δώρα, αγοράζει ρούχα όταν τα προηγούμενα δεν του κάνουν πια, γνωρίζει τους φίλους του παιδιού της (και τους γονείς τους), έχει τον πλήρη έλεγχο του ψυγείου, του πλυντηρίου, και γενικότερα του σπιτιού. Είναι project manager, καθαρίστρια, δασκάλα, νοσοκόμα, μαγείρισσα και παιδοψυχολόγος. Μιλάει μόνη της στον καθρέφτη, γιατί είναι ο μόνος «ενήλικας» που είναι εκεί. Συχνά, επίσης, κλαίει μόνη της.
Και πάμε στην εστία του κακού… Το περιοδικό «Time», το 2020 είχε δημοσιεύσει ένα εξαιρετικό άρθρο, με αφορμή τον κορωνοϊό βέβαια, που έλεγε πως: «Όταν οι άντρες θεωρούν ότι βοηθούν στο σπίτι, αυτό δείχνει πως η ευθύνη θεωρείται σαφής ευθύνη της γυναίκας». Το ρήμα «βοηθάω» είναι που δημιουργεί τις παρανοήσεις. Γιατί, όταν βοηθάς κάπου, πάει να πει πως κάποιος άλλος έχει τη βασική ευθύνη.
Μια έρευνα που έγινε viral το 2017 από την εταιρεία Welch’s, με βάση τις απαντήσεις 2.000 μαμάδων με παιδιά ηλικίας 5-12 ετών, βρήκε ότι: Η μέση μητέρα εργάζεται 98 ώρες την εβδομάδα. Δηλαδή, σαν να έχει σχεδόν 2,5 full-time jobs. Για να συγκρίνουμε λοιπόν: Η πλήρης απασχόληση αντιστοιχεί σε 40 ώρες εργασίας την εβδομάδα. 98 ώρες x 4,3 εβδομάδες = 421 ώρες/μήνα! Και αυτό είναι μόνο για τις δουλειές που σχετίζονται με το σπίτι και τα παιδιά. Αν εργάζεται κι εκτός σπιτιού, μπορείτε να προσθέσετε και τις ώρες αυτές! Δεν βγαίνει η μαθηματική πράξη…
Η βάση δεδομένων του ΟΟΣΑ έχει στοιχεία γι’ αυτό που ονομάζεται «unpaid labor» (απλήρωτη εργασία), όπως η φροντίδα των παιδιών, η καθαριότητα, το μαγείρεμα, κλπ. Πιο συγκεκριμένα, για την Ελλάδα, δείχνουν πως: Οι μητέρες κάνουν κατά μέσο όρο 3,5-4 ώρες την ημέρα απλήρωτη οικιακή εργασία. Αυτό σημαίνει, περίπου, 160 επιπλέον ώρες τον μήνα χωρίς αμοιβή. Και συχνά χωρίς αναγνώριση.
Αν είσαι λοιπόν κι εσύ μία married single mom, να ξέρεις ότι δεν είσαι μόνη. Οι MSM είναι πολλές και είναι όλες τους ηρωίδες με κάπες μητρότητας και υπερδυνάμεις. Δες αν μπορείς να κάνεις αλλαγές, μην αφήνεις –όσο αυτό είναι εφικτό– μια κατάσταση να διαιωνίζεται. Το ότι μπορείς να καταφέρεις τα πάντα μόνη σου δεν σημαίνει πως θα το κάνεις κιόλας. Όσο για την αρχή του άρθρου και την κουβέντα της φίλης μου πως ο άντρας της δεν είναι σαν τον Μπίθα, θα σας πω –κι ας ακουστώ υπερβολική– πως πιστεύω ότι, ακόμα και ο καλύτερος σύζυγος του κόσμου (με κάποιες ελάχιστες εξαιρέσεις, για να μην τους βάλω όλους στο ίδιο σακί), μπορεί να φτάσει στο 10% της προσφοράς αν συγκριθεί με οποιαδήποτε μητέρα. Είναι ίσως «ευχή και κατάρα» της φύσης που αναθέτει εξαρχής και διά παντός, όπως φαίνεται, τη γονεϊκότητα στη μητέρα. Αν το δούμε και συμβολικά δηλαδή, η σύλληψη του μωρού ξεκινά από μία πράξη ευχαρίστησης για τους δύο εμπλεκόμενους. Μερικές ημέρες μετά, η γυναίκα βλέπει το θετικό τεστ και η φύση τής αναθέτει 9 μήνες εγκυμοσύνης, μια απαιτητική στιγμή γέννας και μια διετία ανάρρωσης και ανασυγκρότησης, που περνάει εξ ολοκλήρου από το δικό της σώμα. Αν σκεφτεί κανείς αυτό, τότε οτιδήποτε άλλο πούμε είναι περιττό.
Με αγάπη και αγωνιστικούς χαιρετισμούς,
Μυρτώ
Διαβάστε αυτό και πολλά ακόμα άρθρα στο νέο, back to school τεύχος του BOOM πατώντας ΕΔΩ!
